ระวังติดเชื้อ NTM เป็นเชื้อที่พบได้ตามธรรมชาติและเพิ่มขึ้นจากภาวะโลกร้อน จริงหรือ?

ตามที่มีการเผยแพร่ข้อมูลเรื่องระวังติดเชื้อ NTM เป็นเชื้อที่พบได้ตามธรรมชาติและเพิ่มขึ้นจากภาวะโลกร้อน ทางศูนย์ต่อต้านข่าวปลอมได้ดำเนินการตรวจสอบข้อเท็จจริงโดยสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข พบว่าประเด็นดังกล่าวนั้น เป็นข้อมูลจริง

การติดเชื้อมัยโคแบคทีเรียกลุ่มที่ไม่ได้ก่อให้เกิดวัณโรค (Nontuberculous Mycobacteria-NTM) กำลังเป็นประเด็นปัญหาสุขภาพในกลุ่มประเทศสหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย และญี่ปุ่น เนื่องจากมีอุบัติการณ์ของเชื้อเพิ่มสูงขึ้นในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา ซึ่งเชื้อนี้สามารถพบได้ในสิ่งแวดล้อม เช่น ในดิน น้ำ เป็นต้น และทำให้เกิดโรคในคนได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ คาดว่า เป็นผลจากสภาวะโลกร้อนที่เอื้อต่อการแพร่กระจายของแบคทีเรียกลุ่มดังกล่าว ซึ่งปัจจุบันผู้ติดเชื้อ NTM มักดื้อยารักษาวัณโรค ซึ่งหากมีการตรวจห้องปฏิบัติการเพื่อคัดแยกผู้ติดเชื้อ NTM ออกจากผู้ป่วยวัณโรค จะทำให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

คณะวิจัยจากกรมควบคุมโรค กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข และสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) จึงจัดการประชุมความร่วมมือทางวิชาการด้านการวิจัยภายใต้โครงการ Nontuberculous mycobacterial (NTM) infections associated with climate change and major weather events: enhancing surveillance and mitigation strategies เมื่อวันที่ 10-12 เมษายน 2567 ที่ผ่านมา ภายใต้การสนับสนุนของ The e-ASIA Joint Research Program และหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคนและทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษาการวิจัยและการสร้างนวัตกรรม (บพค.) เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์การทำงานและการวิจัยในประเด็นโรคติดเชื้อ NTM รวมทั้งร่วมกันวิเคราะห์สถานการณ์การติดเชื้อ NTM ในประเทศไทย เพื่อเตรียมการรับมือภาระโรคในอนาคตด้วย

ทั้งนี้ เครือข่ายวิจัยมีข้อสรุปแนวทางความร่วมมือ 3 ด้าน คือ
1. ด้านระบาดวิทยาโรคติดเชื้อ NTM โดยการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างเครือข่ายวิจัยด้านเทคนิคในการรวบรวมข้อมูลเชิงระบาด เพื่อพัฒนาแนวทางการคาดการณ์ความชุกและอุบัติการณ์ของโรคโดยการใช้รหัส ICD-10 ให้มีความครอบคลุมและแม่นยำยิ่งขึ้น
2. ด้านมาตรฐานข้อมูล โดยสร้างมาตรฐานการจัดเก็บข้อมูลร่วมกันระหว่างเครือข่ายวิจัย เพื่อสร้างฐานข้อมูลโรคที่จะเป็นประโยชน์ต่อการวิจัยในอนาคต
3. ด้านการวิเคราะห์ข้อมูลความสัมพันธ์เชิงพื้นที่ เพื่อหาตัวแปรทางสภาพภูมิอากาศที่เป็นปัจจัยสำคัญต่อการแพร่กระจายของเชื้อ NTM และถ่ายทอดองค์ความรู้ระหว่างเครือข่ายวิจัย โดยใช้แบบจำลองเชิงคณิตศาสตร์ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการวิเคราะห์ข้อมูลวิจัย และเป็นพื้นฐานในการศึกษาค้นคว้าปัจจัยด้านการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศที่เกี่ยวข้องกับการเพิ่มจำนวนเชื้อ NTM ในประเทศไทยเป็นครั้งแรก

ทั้งนี้ เพื่อให้ประชาชนได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับมาตรการต่าง ๆ ของสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข สามารถติดตามได้ที่เว็บไซต์ https://ops.moph.go.th/public/ หรือโทร. 02 590 1000